KIEM Sport: 8 projecten gehonoreerd

31 January 2022

In januari zijn 8 projecten gehonoreerd binnen de call KIEM Sport. Deze projecten dragen bij aan het programma Beweegvriendelijke openbare ruimte. Het budget van
€ 760.000 voor KIEM Sport is beschikbaar gesteld door het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport, vanuit het Nationaal Sportakkoord.

Bewegen in de openbare ruimte

Bewegen hoort bij een gezonde leefstijl. Naast het aanbod in sportverenigingen kan ook een beweegvriendelijke openbare ruimte hieraan bijdragen. Gemeenten willen de openbare ruimte beweegvriendelijker maken, maar weten niet goed hoe dit concreet aan te pakken. Daarnaast blijkt dat de aandacht voor en kennis van beweegvriendelijkheid van de openbare ruimte niet bij alle betrokken partijen binnen de gemeenten, en daarbuiten, gelijk is.

De gehonoreerde projecten binnen KIEM Sport zetten daarom in op 2 actielijnen. Actielijn 1: projecten gaan via de regeling KIEM Sport praktijkgericht onderzoek naar eerder geïmplementeerde interventies in de openbare ruimte stimuleren. Actielijn 2 richt zich op het bevorderen van samenwerking en kenniscirculatie om kennispartners regionaal te verbinden en om kennisdeling binnen en tussen de gemeenten te vergroten.

Hieronder lees je welke projecten binnenkort van start gaan.

De gehonoreerde projecten

Heel Haarlem wandelt!

Aanvragende hogeschool: Inholland Hogeschool
Consortium: Gemeente Haarlem, SportSupport Kennemerland

Bewoners van stadsdeel Schalkwijk in Zuidoost-Haarlem voldoen in mindere mate aan de beweegrichtlijnen dan de rest van Haarlem. In het kader van het preventieakkoord Schalkwijk zijn in 2021 de laagdrempelige wandelinterventies Kwiekroute Boerhaavewijk en Nationale Diabetes Challenge gestart. Deze interventies passen goed binnen Heel Haarlem Wandelt, een recent gestart programma om wandelen in Haarlem te stimuleren.

In dit project onderzoeken Inholland en consortiumpartners in welke mate en door wie de wandelinterventies worden gebruikt. Zij schakelen de expertise in van professionals uit de domeinen sport, openbare ruimte, gezondheid en welzijn om beweegstimuleringsinterventies in de openbare ruimte te verbeteren. Daarnaast wordt met dit project draagvlak gecreëerd om soortgelijke interventies op meerdere plekken in Haarlem te implementeren.

Smartmove Singel Breda

Hogeschool: Avans Hogeschool
Consortium: Gemeente Breda, Embedded Fitness

In 2021 is in een park langs de Singel in Breda een interactief parcours uitgezet van 10 Smartmoves. Embedded Fitness ontwikkelde deze Smartmoves om mensen te stimuleren meer te bewegen in de openbare ruimte. Via een app kunnen hardlopers zien of zij volgens een van tevoren aangegeven schema lopen, ouderen kunnen meedoen aan een puzzel en kinderen kunnen een quiz of spel spelen.

Dit project onderzoekt in hoeverre de Smartmoves aansluiten op de behoeften van de doelgroepen. Het onderzoek wordt uitgevoerd onder de verantwoordelijkheid van John Dierx, lector Leven Lang in Beweging. Avans werkt hierbij nauw samen met onder andere de Singelloop, loopgroep Sprint en beweeggroep Chassé. De doelgroepen worden via een koplopersgroep betrokken en denken mee over nieuwe toepassingen.

Beter Bewegen en Beter Meten in de Openbare Ruimte

Hogeschool: HAN University of Applied Sciences
Consortium: Gemeente Haarlemmermeer, Gemeente Den Helder, Team Sportservice, Clever Sports

Deelnemers van beweeginterventies in de openbare ruimte worden vaak niet geregistreerd, waardoor monitoring en evaluatie van deze interventies lastig is. Vanuit gemeenten is echter wel behoefte aan een meetinstrument om deze interventies te evalueren. In dit project ontwikkelt HAN University of Applied Sciences in samenwerking met 2 gemeenten en andere consortiumpartners zo’n meetinstrument.

Het meetinstrument wordt ontwikkeld aan de hand van 3 interventies op 8 plekken en moet ervoor zorgen dat buurtsportcoaches en beleidsambtenaren dezelfde taal spreken over de opbrengsten van beweeginterventies in de openbare ruimte. Het doel is dat het meetinstrument op te schalen is naar andere gemeenten. Ook worden de opbrengsten van bewegen in de openbare ruimte in een rapportage opgeleverd.

Changing Views

Hogeschool:Fontys Hogeschool
Consortium: Fontys Sporthogeschool, Universiteit Maastricht, Gemeente Maastricht, Stichting Move2Play, 8D-Games

Efficiënt gebruik van bewegingselementen in de openbare ruimte kan bijdragen aan het verminderen van bewegingsarmoede. Dit project onderzoekt de toegevoegde waarde van de inzet van de app Missie Master hierbij: kan je met deze app kinderen verleiden gebruik te maken van andere locaties dan zij gewend zijn, kan deze app hun perceptie van de beweegvriendelijkheid van de omgeving beïnvloeden, en hoe betrek je kinderen met minder beweegdrang?

Op basis van een meting bij basisschoolleerlingen en de evaluatie van app-gegevens wordt het potentieel van Missie Master onderzocht. De meting bij leerlingen vormt de basis voor de selectie van een specifieke doelgroep leerlingen voor deelname aan een participatief actieonderzoek. In een slotsymposium worden alle projectresultaten gedeeld. Alle ontwikkelde producten worden duurzaam en vrij beschikbaar gesteld via het online platform www.beweegvriendelijkebuurt.nl.

Fitroute Montfoort

Hogeschool: Fontys Hogeschool
Consortium: Fontys Sporthogeschool, Mulier Instituut, Gemeente Montfoort, De Buurtsportcoach, Montfoort Vitaal

In Montfoort, een kleine kern in het Groene Hart, is in 2021 een fitroute aangelegd. Tijdens de aanleg van de fitroute kwamen verschillende vragen naar voren. Hoe kan een fitroute het beste juridisch en beleidsmatig ingebed worden? Wie is eigenaar en verantwoordelijk voor beheer en onderhoud? En hoe kan het gebruik van de route geoptimaliseerd worden?

In dit project worden deze vragen onderzocht en gedocumenteerd in een praktisch stappenplan en een video. Daarvoor wordt in 3 fases onderzoek gedaan, met input van gemeenten, gebruikers en professionals uit Montfoort. In de laatste fase wordt een optimalisatie van de fitroute geïmplementeerd en getest. De uitkomsten van het project worden gedeeld met gemeenten uit de regio beschikbaar gesteld via de website Beweegvriendelijke Buurt.

Spelen, bewegen en ontmoeten in Roosendaal. Wat leren we van speel, beweeg en ontmoetingsplekken in Kalsdonk, Kortendijk en Langdonk?

Hogeschool: Fontys Sporthogeschool
Consortium: SSNB, Gemeente Roosendaal

Gemeente Roosendaal heeft de afgelopen jaren ervaring opgedaan met het werken aan een beweegvriendelijke omgeving. Toch blijft onduidelijk waarom het op bepaalde plekken een succesverhaal is en op andere plekken moeizamer gaat. Er is behoefte aan meer inzicht in wat werkt om te komen tot een uitdagende, veilige en toegankelijke ruimte om te bewegen in de openbare ruimte.

Doel van dit project is om te leren van lopende projecten in 3 wijken (Kalsdonk, Kortendijk en Langdonk). Er wordt samen met professionals een toolkit samengesteld die professionals in staat stelt om in de verschillende fasen van een beweegvriendelijke omgeving (voor, tijdens en na realisatie) samen met inwoners aan de slag te gaan met het inventariseren, analyseren en evalueren van behoeften en resultaten.

Urban Sports

Hogeschool: Hogeschool van Amsterdam
Consortium: Barlaeus Gymnasium, Amsterdams Lyceum, Kiem Montessori, Caland Lyceum, Gemeente Amsterdam, ROC van Amsterdam

Gemeenten richten openbare ruimtes in met urban sportplekken. Het is echter onbekend welke elementen van deze sportplekken aansluiten bij de beweegmotieven en voorkeuren van jongeren. Daarnaast zouden scholen deze urban sportplekken kunnen inzetten voor de lessen Lichamelijke Opvoeding (LO) en het stimuleren van bewegen rondom de school.

In dit project wordt daarom een evaluerend onderzoek gedaan met jongeren en docenten LO naar de inrichting van urban sportplekken in Amsterdam. Onderzoekers van de Hogeschool van Amsterdam gaan in samenwerking met experts, buurtsportcoaches, leerlingen en LO-docenten op zoek naar principes om mee te werken bij het ontwerpen van urban sportplekken. Dit resulteert in een checklist en een menukaart met de meest veelbelovende ideeën voor de invulling van deze plekken én de inzet ervan in LO-lessen.

Zuilense Vecht Lin(k)t Urban Sports

Hogeschool: Hogeschool Utrecht
Consortium: Gemeente Stichtse Vecht, Sport Utrecht, Skateboard Federatie Nederland, Nederlandse Calisthenicsbond, 3X3 Unites, Sportvisserij Nederland

De gemeenten Stichtse Vecht en Utrecht willen voorzien in mogelijkheden om sporten als skateboarden, vissen, 3x3-basketball en calisthenics te beoefenen in het gebied Zuilense Vecht. Bij de ontwikkeling van een groene verbinding (het Lint) tussen deze gemeenten hoort dan ook de aanleg van een urban sportpark. Voor optimaal gebruik van deze faciliteiten willen de gemeenten de behoeften van betrokken professionals en gebruikers in kaart brengen.

Het onderzoek bestaat uit 2 fasen. In de 1e fase worden eerder aangelegde urban sportparken in Utrecht geëvalueerd. In de 2e fase wordt het te ontwikkelen sportpark vormgegeven in co-creatiesessies met professionals en de beoogde gebruikers (jongeren tussen de 8 en 14 jaar). De resultaten worden opgeleverd in een adviesrapport met uitgewerkte ideeën voor de invulling van het urban sportpak.