PD-onderzoek helpt statushouders de weg te vinden naar de juiste zorg

In 2023 startten de eerste PD-kandidaten met hun onderzoek. Daarmee zijn zij de eerste onderzoekers die een doctoraatstraject gaan volgen in het hbo. Verplegingswetenschapper Chico Taguba (Hogeschool van Amsterdam) is een van hen. Met zijn onderzoek probeert hij een systeemverandering teweeg te brengen: hij wil het jonge vluchtelingen gemakkelijker maken om de weg naar de juiste zorg te vinden.

"Het praktijkgerichte is wat me over de streep heeft getrokken", vertelt Chico Taguba over zijn keuze voor een PD-kandidaatschap. "Ik heb lang getwijfeld of promoveren aan een universiteit iets voor mij was. Dat zit hem in het feit dat ik niet alleen puur wetenschappelijk onderzoek wil doen, maar ook heel graag een verandering teweegbreng.

De pilot Professional Doctorate was daardoor een ideale stap voor mij, omdat de praktijk hierin zo’n belangrijke rol speelt. Bovendien gaat mijn onderzoek over een onderwerp dat dicht bij mij staat. Mijn hart ligt bij het veranderen en verbeteren van dingen."

Chico Taguba richt zich met zijn onderzoek op preventie van verslavingsproblemen bij jonge statushouders. Onder andere door trauma’s opgelopen in het land van herkomst raken deze jongeren soms verslaafd. Waar een Nederlander de weg naar een verslavingszorginstantie als Jellinek uiteindelijk vaak wel weet te vinden, is dit voor deze jongeren veel moeilijker.

Professional Doctorate

PD-kandidaat Chico Taguba (Hogeschool van Amsterdam)

Sleutelfiguren

"Als je je weg nog moet zien te vinden in de Nederlandse maatschappij, kom er dan maar eens achter waar je hulp kunt krijgen", vertelt Chico Taguba. Deze jongeren vertrouwen vaak op sleutelfiguren, zoals hij het in zijn onderzoek noemt. Dit zijn meestal jongeren en voormalige statushouders uit hetzelfde land die al wél hun weg in de Nederlandse maatschappij weten te vinden, en zo contact kunnen leggen tussen de jongeren en de Nederlandse instanties.

De sleutelfiguren zijn essentieel voor het onderzoek. "Ik onderzoek wat zij nodig hebben om de jongeren verder te helpen", legt Chico uit. "De behoefte zit hem bijvoorbeeld niet alleen in meer kennis bij de sleutelfiguren, maar ook in de duurzaamheid van hun aanstelling. Die is nu vaak tijdelijk en op projectbasis. Met een vaste aanstelling zouden ze meer kunnen bereiken. Het zit hem ook in de mate waarop zij de signalen van een beginnende verslaving kunnen signaleren: je wil een verslaving vóór zijn."

Praktijkpartners

De vraag om dit onderzoek komt direct uit de praktijk: vanuit Jellinek Preventie. "Dat is ook een belangrijke praktijkpartner. Een andere praktijkpartner is Stichting Ykeallo. Deze stichting is opgericht door Mek Ykeallo, zelf van Eritrese afkomst, met als doel (Eritrese) statushouders in Amsterdam te ondersteunen bij hun integratie.

Mek is een vertrouwd figuur voor de jongeren en daardoor ook belangrijk voor het onderzoek. Stichting Ykeallo is bijvoorbeeld actief op een woonlocatie in Amsterdam-West waar studenten en jonge statushouders door elkaar wonen. "Dankzij mensen als Mek lukte het mij om snel het vertrouwen van de jongeren te winnen", vertelt Chico.

PD-kandidaat Chico Taguba in gesprek met Mek Ykeallo

Chico Taguba en Mek Ykeallo

Chico’s werk bestaat voor een belangrijk deel uit gesprekken met de jongeren, sleutelfiguren en praktijkpartners. "Maar daarnaast doe ik ook bureau-onderzoek, voor de theoretische basis hoef ik natuurlijk niet zelf het wiel uit te vinden. Goed onderzoek betekent ook de kennis gebruiken die er al is."

Het PD-traject is wél pionieren. "Ik heb al heel vaak uitgelegd wat ik doe", vertelt Chico lachend. "Maar dat is niet erg, ik doe het graag."

"Vanuit de hogeschool word ik gelukkig goed begeleid in deze nieuwe rol als PD-kandidaat, bijvoorbeeld door dr. Corine Latour, lector Geïntegreerde Complexe zorg. We zijn met een klein clubje PD-kandidaten binnen de hogeschool en komen af en toe samen. Dat is fijn omdat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten in dit nieuwe traject.

Ook organiseert het graduate network voor het domein gezondheid en welzijn 3 keer per jaar een PD-tweedaagse, waarin we specifieke dingen leren over praktijkgericht onderzoek. Anders dan in een PhD-traject leren wij bijvoorbeeld hoe je als change agent, of veranderkundige, verandering brengt in een complex, weerbarstig systeem."

Chico Taguba in gesprek met  Ali Awadalla (sleutelfiguur).

Chico Taguba in gesprek met 'sleutelfiguur' Ali Awadalla

Pilot Professional Doctorate

Chico’s onderzoek wordt gefinancierd met de regeling Financiering Professional Doctorate-kandidaten, onderdeel van de pilot Professional Doctorate. De pilot is opgestart door de Vereniging Hogescholen in samenwerking met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Regieorgaan SIA.

In een pilot is alles nieuw, dus ook het schrijven van een aanvraag. Chico vertelt hierover: "Het schrijven van de aanvraag voor een PD-traject was ook teamwork, de praktijkpartners speelden hierin een belangrijke rol. Dit lijkt soms ingewikkeld, je moet veel overleggen en afstemmen, maar het helpt als je het al ziet als onderdeel van je onderzoek. Zo krijg je de dingen scherp."