Hanneke Reuling
Nederland staat voor grote maatschappelijke opgaven. Met praktijkgericht onderzoek dragen hogescholen bij aan de oplossingen. In Cockpit geven we het woord aan hun koersbepalers. Bevlogen bestuurders die ook trekker zijn voor de missies van topsectoren. Deze keer zijn dit de leden van de hbo-thematafel Energietransitie & Duurzaamheid. Hoe dragen de hogescholen volgens hen bij aan de maatschappelijke vraagstukken?
Circulariteit moet je dóén
"In 2050 wil Nederland een volledig circulaire economie hebben. In 2030 moet dit al voor de helft zijn gerealiseerd. Dit vraagt om een ongekende transformatie. De techniek om afval weer opnieuw als grondstof te gebruiken, is er vaak al. Maar er is veel meer nodig om onze ambities te realiseren. Zoals circulaire ontwerpprocessen, nieuwe businessmodellen, en een lastige: gedragsverandering.
Vaak willen we wel veranderen, maar weten we niet goed hoe. Neem het scheiden van je huisafval. Papier, glas, plastic en gft – zeker als je in een grote stad in een appartementje woont, is het knap lastig. Amsterdam zette hier een mooi project voor op: Bassta. Gedragswetenschappers, ontwerpers en de gemeente onderzochten samen hoe je stadsbewoners kunt helpen met het afvalvraagstuk. Ze brachten in kaart hoe de gemiddelde keuken eruitziet, welke gewoontes mensen hebben en welke drempels er zijn om afval te scheiden. Ontwerpers hebben een uitnodigend aanrechtbakje ontworpen om groente- en fruitresten apart te houden en makkelijk naar de container te brengen. Andere designers hebben gezorgd voor visuele en eenvoudige communicatie over hoe het werkt. Deze aanpak werpt zijn vruchten af.
Multidisciplinaire samenwerking is cruciaal. Alleen door over grenzen heen te stappen en goed samen te werken, kunnen we de circulaire ambitie bewerkstelligen. Bassta is daarvan een goed voorbeeld, CIRCOLLAB is dat ook. In dit leernetwerk werken kenniscentra, overheid, bedrijfsleven en bewoners samen aan de circulaire economie. Hier worden kennis en ervaringen uit circulaire initiatieven, experimenten, onderzoek en onderwijs aan elkaar en aan fysieke experimenteerruimtes verbonden. Zo leren we van elkaar en kunnen we opschalen.
Bij de draai naar circulariteit zie je vaak dat het in het begin heel snel gaat en daarna stagneert. Met praktijkgericht onderzoek kunnen we doorbraken realiseren die essentieel zijn voor het slagen van de enorme transformatie. Daar ligt de kracht van hogescholen. We zitten in de haarvaten van de samenleving, kunnen verbindingen maken en innovaties omzetten in handelingsperspectief. Circulariteit moet je dóén. Ik heb veel vertrouwen in de kracht van praktijkgericht onderzoek om de broodnodige stappen voor 2030 en 2050 te kunnen zetten."
