Meer waarde met Mosselen

In 2019 won het project Meerwaarde met Mosselen van HZ University of Applied Sciences de RAAK-award. Onderzoeker Jildou Schotanus nam de prijs namens het onderzoeksteam in ontvangst.

In een waadpak op het SIA-congres

Op het SIA-congres in 2019 kon je er niet omheen: het onderzoeksteam liep met een waadpak tot boven hun middel rond op de congresvloer, hetzelfde pak waarmee het veldwerk voor het onderzoek in de Oosterschelde werd gedaan.

Elke genomineerde presenteert op het congres zijn of haar onderzoek op een aansprekende manier. Dit is deels om stemmen te winnen voor de publieksprijs, die naast de juryprijs wordt uitgereikt. Maar het biedt de genomineerden ook een podium om hun onderzoek te presenteren aan een groter publiek. Jildou: "Dat waadpak leverde veel vragen en leuke gesprekken op."

Onderzoeker Jildou Schotanus tot haar knieën in de zee

Onderzoeker Jildou Schotanus

De RAAK-award

De RAAK-award is door Regieorgaan SIA in het leven geroepen om het onderzoek van hogescholen meer bekendheid te geven en de kwaliteit ervan te verhogen. Een onafhankelijke jury bepaalt elk jaar de winnaars.

De jury beoordeelt de genomineerde projecten bijvoorbeeld op relevantie voor de praktijk en het onderwijs en op doorwerking. Ook kijkt de jury hoe innovatief het onderzoek is. Daarnaast is er een publieksprijs, waarop in aanloop naar en op het SIA-congres gestemd kan worden.

Socialemediacampagne

In de aanloop naar het congres en de uitreiking wordt met behulp van onder andere een socialemediacampagne met veel filmpjes en foto’s aandacht besteed aan de genomineerden.

Schotanus: "Dat dwong me om even uit te zoomen en ons onderzoek vanuit de ogen van een buitenstaander te bekijken, dat is nog best lastig als je er middenin zit. Maar aan de andere kant besefte ik daardoor ook weer even wat een tof onderzoek we eigenlijk doen."

De winnaars poseren met de gewonnen RAAK-award

De winnaars op het congres

Positieve reacties

Schotanus: "Het winnen van de award op het SIA-congres was een onwijs leuke ervaring. Ook na afloop kregen we veel positieve reacties. De award zelf heeft een tijdje op de sokkel middenin de hogeschool gestaan en ik kreeg een telefoontje van de directeur van HZ.

Ook heeft de prijs deuren geopend voor vervolgonderzoek. We zijn nu in gesprek met Rijkswaterstaat bijvoorbeeld. Die zijn geïnteresseerd in een van onze methodes om de mosselbanken aan te leggen," vertelt Schotanus.

Over het project

Mosselen kunnen een belangrijke rol spelen in kust- en natuurbehoud. Ze filteren gigantische hoeveelheden water waardoor ze de waterkwaliteit verhogen. Droogvallende mosselriffen zijn belangrijke leefgebieden voor vele andere soorten. De golven die ze dempen en het zand dat ze vasthouden kan erosie van droogvallende zandplaten tegengaan.

De aanleg van een droogvallende mosselbank is moeilijk. De afgelopen jaren is het de onderzoekers gelukt een werkbare en schaalbare methode te ontwikkelen. Ze deden dit in samenwerking met onder andere Rijkswaterstaat, natuurorganisaties en mosselkwekers.

Verbindend onderzoek

1 van de redenen dat Meerwaarde met Mosselen de RAAK-award heeft gewonnen, is de manier waarop het team de belangen van alle betrokken partijen met elkaar heeft weten te verenigen. Schotanus: "Zo hadden we bijvoorbeeld in het begin een plan bedacht om de mosselen tegen wegspoeling en vogels te beschermen door een soort kooitjes te gebruiken.

Maar de natuurorganisaties wílden juist dat vogels erbij konden. Door de kooitjes te vervangen door speciale hekjes, krijgen we goede mosselbanken dankzij de wegspoelbescherming, terwijl de vogels er nog wel bij kunnen.

Een ander voorbeeld is dat we eerst dachten dat de mosselkwekers konden verdienen aan het oogsten. Maar al snel bleek dat dit niet rendabel zou worden. Door een verdienmodel te maken waarbij de mosselkwekers banken aanleggen voor sediment- en natuurbeheer, hebben we een oplossing die voor alle partijen een win-win biedt," licht Schotanus toe.

Jurylid voor de RAAK-award

Jildou is dit jaar gevraagd om jurylid te zijn voor de RAAK-award. Op de vraag of ze nog tips heeft voor winnaars zegt ze: "Probeer een manier te vinden om je onderzoek mooi in beeld te brengen. Dat was voor ons onderzoek misschien makkelijk omdat ons veldwerk op zee tot de verbeelding spreekt, maar ook voor de andere onderzoeken heb ik al veel mooie manieren gezien in de vorm van bijvoorbeeld filmpjes. Wees creatief."

Maar om uiteindelijk een oordeel te vormen, dat wordt nog heel lastig. "Ieder onderzoek heeft z’n eigen sterke punten en daar dan de allerbeste uit kiezen wordt echt een uitdaging. Maar ik vind het een enorme eer om mee te mogen beslissen."

Partners in het project waren Roem van Yerseke, De Ronde Beheer B.V., Deltares, Deltatalent, IMARES Yerseke, Natuurmonumenten, NIOZ, Rijkwaterstaat dienst Zee en Delta, Wereld Natuur Fonds.