Lijn 1: onderzoekskwaliteit

Die kwaliteit en de impact van het praktijkgericht onderzoek van hogescholen op beroepspraktijk en onderwijs is, mede door de inzet van SIA de afgelopen 20 jaar, sterk gestegen. Deze lijn zetten we door en versterken we met extra inzet op impactgerichte criteria en stimulerende randvoorwaarden. De toegankelijkheid van ons financieringsinstrumentarium en het betrekken van het werkveld (bedrijfsleven/mkb en publieke instellingen) bij de ontwikkeling van standaarden vragen om blijvende aandacht.

Bij praktijkgericht onderzoek zijn kwaliteit en impact van het onderzoek onlosmakelijk met elkaar verbonden. SIA blijft zich ervoor inzetten dat doorwerking van kennis gedurende het hele onderzoeksproces onderdeel vormt van het kwaliteitsbegrip (netwerken, vraagsturing vanuit de praktijk, vernieuwing van de beroepspraktijk).SIA blijft het initiatief nemen om met de hogescholen, de lectoren, het bedrijfsleven en organisaties en instellingen in de publieke sector hierover het gesprek te voeren en deze visie op praktijkgericht onderzoek uit te dragen.

Wij stellen ons op als critical friend van hogescholen, met als doel de algehele onderzoekskwaliteit op een hoog peil te houden. De combinatie van maatschappelijke impact en de aandacht voor methodologische robuustheid staat centraal. Daarbij is het inzichtelijk maken van onderzoeksmethoden en -technieken die voor praktijkgericht onderzoek relevant zijn, een aandachtspunt.

Voor de verdere ontwikkeling van het instrumentarium van SIA is een impactkader ontwikkeld dat we gaan inzetten om de reflectie op de kwaliteit en de impact van het praktijkgericht onderzoek op stelselniveau te stimuleren. Het impactkader moet ons bijvoorbeeld in staat stellen om antwoord te geven op vragen over onze bijdrage aan:

• de doorwerking van het onderzoek in de praktijk en het onderwijs;
• de totstandkoming van goed gepositioneerde onderzoeksgroepen;
• de inhoudelijke profilering van hogescholen;
• de vernieuwing van de thema’s waar het onderzoek zich op richt;
• de positie van het onderzoek in de (regionale) innovatie-ecosystemen;
• de samenwerking in de kennisketen.

We willen een programma starten dat lectoren en docent-onderzoekers de mogelijkheid biedt om met elkaar en met hun partners in het werkveld te reflecteren op de kenmerken en randvoorwaarden die bijdragen aan kwalitatief hoogwaardig praktijkgericht onderzoek. Onze adviesraad speelt bij de vormgeving van dit programma een agenderende rol.

Door de rol die SIA speelt in de beoordeling en monitoring van projecten beschikken we over een schat aan kennis. Deze kennis delen we nu al proactief in het landelijke expertisenetwerk rond innovatiebeleid met onder andere de Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie (AWTI), het Rathenau Instituut en het Center for Higher Education Policy Studies (CHEPS).

De komende jaren gaan we deze kennis verder ontwikkelen en ontsluiten voor het veld. Op basis van een advies van adviesbureau Berenschot bepaalt SIA in 2023 op welke wijze de eigen kennisfunctie verder vorm krijgt. Onze ambitie is om de functie van kenniscentrum voor praktijkgericht onderzoek de komende jaren verder te ontwikkelen, gericht op professionalisering, methodologie en structurele kennisdisseminatie.

De aanscherping van het kwaliteitsbegrip dient zijn vertaling te krijgen in criteria die wij als SIA hanteren en eisen die wij aan projecten stellen. De komende jaren zorgen we, vanuit ons impactkader, voor vernieuwing van onze financieringsinstrumenten. Dit doen we uiteraard in dialoog met hogescholen, het werkveld en kennispartners. Daarbij besteden we ook aandacht aan de wijze waarop ondernemerschap vanuit onderzoek extra kan bijdragen aan het vergroten van impact en aan de relatie van onderzoek met onderwijs.

We willen beter in staat zijn om de impact van onze inzet zichtbaar te maken. Op de eerste plaats vanuit de interne en externe verantwoordings- en informatievoorziening en de monitoringsfunctie, maar zeker ook om op stelselniveau te laten zien waar het praktijkgericht onderzoek staat en waar effectieve samenwerkingsvormen met de praktijk en kennispartners tot ontwikkeling kunnen komen.

In onze jaarrapportages rapporteren wij over onze impact. Daarnaast organiseren wij jaarlijks met en voor onze stakeholders een bijeenkomst waarbij wij reflecteren op de stand van zaken met betrekking tot de impact van het praktijkgericht onderzoek. Daarnaast leveren wij jaarlijks op geaggregeerd niveau informatie aan op brancheniveau (hogescholen) en op systeemniveau (binnen de NWO-context).

Hogescholen gaan de komende jaren niet alleen stevig investeren in meer onderzoekers maar zeker ook in de organisatiegraad van het onderzoek en het versterken van de onderzoeksinfrastructuur. SIA wil blijven bijdragen aan de ontwikkeling van sterke onderzoeksgroepen met een duidelijke focus en de passende randvoorwaarden hiervoor. Daarom zetten we de komende strategische periode in op verdere versterking van de onderzoeksinfrastructuur via gerichte stimuleringsinitiatieven.

Dit doen we op de eerste plaats door de huidige SPRONG-groepen (ruim 30) de komende periode te begeleiden. In 2025 starten we met een evaluatie van het eerste cohort SPRONG-groepen. De adviesraad van SIA brengt advies uit over de resultaten van de afzonderlijke groepen en over het metaniveau om ook in de navolgende periode gericht te kunnen werken aan stimulerende randvoorwaarden voor het functioneren van SPRONG-groepen.

De hogescholen hebben aangegeven dat beschikbaarheid en exploitatie van innovatieve lab-faciliteiten knelpunten vormen. SIA heeft het voornemen om samen met de VH, maar ook met het regionale bedrijfsleven, regionale kennisinstellingen, de TO2-instellingen en de Regionale Ontwikkelings Maatschappijen (ROM’s) een investeringsprogramma te ontwikkelen voor hoogwaardige technologische infrastructuur. De focus ligt daarbij op innovatieve apparatuur en omgevingen, (digitale) tools en datasets. Uiterlijk in 2026 is een start gemaakt met het investeringsprogramma en zijn de eerste resultaten geboekt.